دورنمای رابطه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی: سناریوهای محتمل

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، دو کشور اثرگذار در منطقه فرعی خلیج ‏فارس هستند که شعاع نفوذشان همه منطقه خاورمیانه بزرگ را دربرمی‏گیرد. روابط میان دو کشور در یک دهه گذشته، بسیار پرتنش بوده و در این مدت تغییر مقامات سیاسی دو کشور نیز نتوانسته این روابط را بهبود بخشد. علت این تنش‏ها به منابع رفتار سیاست خارجی دو کشور، سابقه تاریخی هر یک و همچنین تعارض منافع آنها در منطقه خلیج‏فارس و خاورمیانه بازمی‏گردد. بیشترین فضای رقابت دو کشور در سه کشور بحرانی عراق، سوریه و یمن است. براین‏اساس، دورنمای روابط دو کشور تابع رفتار آنها در منطقه و در برخورد با این سه کشور می‏باشد. سه سناریو مطرح در سیاست خارجی دو کشور در منطقه قابل طرح است: تلاش برای دولت‏سازی، کوشش برای حفظ سازه سیاسی کشورهای در حال فروپاشی و در نهایت، تداوم روند کنونی که ممکن است به تجزیه این سه کشور بحرانی بینجامد. این مقاله ضمن بررسی این سناریوها و پیشران‏ها، سدکننده‏ها و کارت‏های شگفتی‏ساز آن، بهترین سناریو را برای دو کشور، سناریوی دوم می‏داند که با منافع ملی دو کشور، و تاریخچه و وضعیت عمومی منطقه سازگار است.